Öz
Sosyal temas kuramları, gruplar arası ilişkileri düzenlemek adına yöntemler sunan kuramlardır. Bu kuramlar Allport’un (1954) sosyal temas hipoteziyle başlamış ve daha sonrasında yayılmacı temas ve hayali temas kuramlarıyla farklı durumlara uygun temas çözümleri sunarak devam etmiştir. Bu makalenin amacı, psikoloji yazınında en eski kuramlardan biri olan gruplar arası temas kuramını ve bu kurama dayanan yayılmacı temas ve hayali temas kuramlarını alanda yapılmış çalışmalar ile derleyerek ilgili yazına Türkçe bir kaynak sağlamaktadır. Bu amaçla hazırlanan bu derleme makalesi temelde üç bölümden oluşmaktadır ve her bölüm sosyal temas kuramlarından birini açıklamaktadır. İlk bölüm, gruplar arası temas kuramının tarihsel gelişimini ve yapılan çalışmalar sonucu ortaya çıkarılan etkilerini ve mekanizmalarını içermektedir. Bu bölümde ayrıca iki ana başlık bulunmaktadır. Bu başlıklar Allport’un (1954) sosyal temas hipotezinde ve Pettigrew’in (1998) gruplar arası temas kuramında bulunan savları ve ilgili bulguları içermektedir. İkinci bölüm, yayılmacı temas kuramını; üçüncü bölüm ise hayali temas kuramını ve yazındaki bulguları içermektedir.
Anahtar kelimeler: Sosyal temas kuramı, yayılmacı temas, hayali temas, önyargı, ayrımcılık, tutum değişimi