Nesne Dergisi
www.nesnedergisi.com
Cilt 7, Sayı 15  Kış 2019  (ISSN: 2147-6489, E-ISSN: )
Ayşegül DURAK BATIGÜN, Yeşim YASAK

NO Makale Adı
1550920587 GÜVENLİ SÜRÜCÜLÜK İLE İLİŞKİLİ DEĞİŞKENLER: KİŞİLERARASI İLİŞKİ TARZI VE TRAFİK ÖFKE İFADESİ

Öz
Bu araştırmanın amacı, sürücülerin trafik ortamında sergiledikleri öfke ifade biçimleri ile sosyal hayattaki kişilerarası ilişki tarzları arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaçla, Sürücü Öfke İfade Envanteri (SÖİE), Sürücü Öfke Ölçeği (SÖÖ) ve Kişilerarası İlişki Tarzları Ölçeği (KİTÖ) kullanılmıştır. En az bir yıldır araç kullanan 678 (kadın %47.1, erkek %52.9) kişi örneklem grubunu oluşturmaktadır. Yaş aralığı 19-65, yaş ortalaması 32.22’dir (ss= 10.23). Yapılan analizler sonucunda, “cinsiyet”, “kaza sayısı”, “yılda yapılan km.”, “yol kullanıcılarının yavaş hareketleri”, “diğer sürücülerin kural ihlalleri” ve “besleyici kişilerarası ilişki tarzı”, uyum sağlayıcı/yapıcı öfke ifadesini yordayan değişkenler olarak karşımıza çıkmaktadır. Öfkenin olumsuz ifadesini ise (öfkeyi araçla, bedenle ve sözel ifade etme), “cinsiyet”, “yaş”, “kaza sayısı”, “son beş yılda alınan trafik cezası sayısı”, “yol kullanıcılarının yavaş hareketleri”, “polisin varlığı” ve “ketleyici kişilerarası ilişki tarzı” yordamaktadır. Son beş yılda trafik cezası alan ve almayan bireyler karşılaştırıldığında; Sürücü Öfke Ölçeği toplam puanı, olumsuz öfke ifadesi ve ketleyici iletişim tarzları alt boyutunda, ceza alan bireylerin anlamlı düzeyde daha yüksek puanlar aldığı gözlenmektedir. Sonuç olarak, bu çalışmada kişisel gelişim ve sürücü davranışlarının olumlu yönde değiştirilmesine yönelik eğitimlerde kullanılabilecek önemli ipuçları elde edildiği düşünülebilir. Örneğin, sürücülerin sahip oldukları iletişim tarzlarının farkına varmalarını sağlayacak, iletişim becerilerini geliştirmeye yönelik sosyal beceri eğitimleri ve öfkelerini yönetmeyi öğrenmeye yönelik öfke yönetimi programlarının oluşturulması yararlı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Kişilerarası ilişki tarzı, trafik öfkesi, sürücü davranışları